Podatki w Danii | Wirtualna Dania

Podatki w Danii – opis całego systemu podatkowego

Rodzaje podatków

Dania jest krajem, w którym obciążenia podatkowe są jednymi z najwyższych w Europie. Minimalną stawkę opodatkowania dochodów w 2013 r. określono na poziomie 44,63%, a maksymalną w wysokości 51,7%. Jak podaje EUROSTAT, w 2011 r. przeciętny duński obywatel oddał państwu 48,6% swojego dochodu w formie podatków. System podatkowy w Danii jest progresywny, bardzo rozbudowany i obejmuje zarówno podatki bezpośrednie, jak i podatki pośrednie.

Podatki bezpośrednie

– podatek odliczany od źródła dochodu (osób fizycznych i prawnych)- podatek nie odliczany od źródła dochodu
– podatki bezpośrednio kierowane do budżetu państwa
– podatek miejski
– składki zdrowotne
– podatek kościelny
– składki pracownicze
– składki ATP (składka emerytalna)
– podatek od wartości nieruchomości obliczany na podstawie wyceny publicznej
– podatek od nieruchomości (podatek gruntowy)- podatek od wynajmu zagranicznej siły roboczej

Podatki pośrednie

– VAT
– podatki środowiskowe
– akcyza
– cła

Większa część wpływów do budżetu państwa pochodzi z podatków bezpośrednich, w tym podatków od dochodów osób prawnych i osób fizycznych, podatków pobieranych od firm uczestniczących w wydobyciu gazu ziemnego i ropy, podatków od dochodów od kapitału osób fizycznych i prawnych oraz składek na fundusz pracy.

Podatki pośrednie to podatki i cła, w tym również opłaty rejestracyjne od samochodów, które są odprowadzane do budżetu państwa w momencie nabywania towarów lub usług.

Podatki pośrednie odprowadzane są przy każdorazowej operacji. Podatki pośrednie są wliczane w cenę towarów i usług. Sprzedawca jest zobowiązany do odprowadzania podatków VAT, ceł i akcyzy do budżetu państwa.

Warto w tym miejscu wspomnieć, iż Dania po okresie niepełnego roku wycofała się z wprowadzonego 1 października 2011 r. podatku tłuszczowego (fat tax), jak również zrezygnowała z planowanego wprowadzenia „podatku cukrowego” (sugar tax), który miał obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. Podatek tłuszczowy był nakładany w wysokości 16 DKK na kilogram mięsa, wyrobów mlecznych oraz oleju o zawartości powyżej 2,3% tłuszczów nasyconych. Wywołał on sprzeciw nie tylko konsumentów, ale również producentów żywności, którzy musieli ponosić zwiększone koszty obsługi związanej z rozliczaniem nowego podatku. Niektóre koncerny zagraniczne wręcz zagroziły ograniczeniem inwestycji w przypadku, jeśli podatek ten nie zostanie zaniechany. Jak pokazały badania, w czasie pierwszych trzech miesięcy od wprowadzenia podatku, sprzedaż masła, oleju i margaryny w Danii spadła o 10-20%. W tym samym czasie sprzedaż tych samych towarów w regionach nadgranicznych, szczególnie przy granicy z Niemcami, znacząco wzrosła.

Pobierane w Danii podatki stanowią wpływy do budżetu państwa oraz władz municypalnych. Podobnie jak w wielu innych państwach Unii Europejskiej, obowiązek podatkowy w Danii jest ściśle związany z rezydencją podatkową. Za duńskiego rezydenta podatkowego uznawana jest osoba, która wyrazi chęć posiadania takiej rezydencji lub też kupując dom w Danii, postanowi się tam osiedlić. Duńskim rezydentem podatkowym staje się ponadto osoba, której pobyt na terytorium Danii przekroczy sześć kolejnych miesięcy. Jednocześnie Dania nie oferuje wakacji podatkowych ani ulg podatkowych dla inwestorów zagranicznych.

Prawne regulacje podatkowe

Interpretacja ustaw podatkowych opiera się na rozporządzeniach wykonawczych i werdyktach sądowych. Orzeczenia podatkowe posiadające moc wiążącą wydawane są przez duńską Radę Orzecznictwa Podatkowego (National Assessment Council), do której wnioski o wydanie orzeczenia należy składać przed powstaniem zobowiązania podatkowego.

Całość dochodu uzyskiwanego przez osoby prawne i fizyczne posiadające siedzibę/miejsce pobytu w Danii podlega duńskim ustawom podatkowym, niezależnie od miejsca uzyskania dochodu. Natomiast jeśli osoby prawne i fizyczne nie posiadają w Danii siedziby/miejsca pobytu, to duńskie regulacje podatkowe mają zastosowanie tylko wobec uzyskanego przez te osoby dochodu na obszarze Danii. Dochód podlegający opodatkowaniu jest równoważny całości uzyskanego przychodu w roku podatkowym, pomniejszonemu o dozwolone odpisy.

Zarówno duńscy rezydenci, jak i nierezydenci podatkowi podlegają obowiązkowi podatkowemu od wszystkich dochodów mających źródło w Danii, przy uwzględnieniu umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, jakie zawarła Dania z innymi państwami. Polsko-duńska umowa stanowi, iż przy unikaniu podwójnego opodatkowania dochodu uzyskanego w Danii należy uwzględnić metodę proporcjonalnego odliczenia. Oznacza to, że osoba, będąca polskim rezydentem podatkowym, osiągająca dochody w Danii powinna je uwzględnić przy obliczaniu efektywnej stawki podatkowej stosowanej do dochodów osiągniętych ze źródeł polskich.

Przepisy o podatku dochodowym mają zastosowanie wobec osób fizycznych, osób prawnych, firm, oddziałów firm zagranicznych, fundacji oraz nieruchomości.

Dyrektywy unijne oraz rekomendacje duńskiego stowarzyszenia autoryzowanych księgowych publicznych (Institute of State Authorized Public Accountants – FSR – www.fsr.dk) określają zawartość wymaganych dokumentów finansowych i podatkowych firm.

W Danii od lat funkcjonuje system wiążących interpretacji podatkowych. Większość tych interpretacji jest publikowana w Internecie, a także w biuletynach skarbowych, które ukazują się już od blisko 20 lat. Interpretacje są wiążące dla urzędu skarbowego, nie wiążą zaś podatnika, jeśli uważa on, że interpretacja narusza jego interes prawny. Uzyskanie interpretacji wiążącej z urzędu skarbowego kosztuje 300 DKK i jest płatne z góry. Interpretację wiążącą otrzymuje się po wypełnieniu formularza na stronie http://www.skat.dk/SKAT.aspx?oId=1757489&vId=0 i uiszczeniu powyższej opłaty.

Kontrole finansowe firm przeprowadzane są przez 2 niezależnych rewizorów podatkowych, z których jeden musi posiadać autoryzację państwową. Powyższe wymogi oraz duży stopień złożoności duńskiego systemu podatkowego sprawiają, iż firmy są zobowiązane korzystać z usług niezależnych rewizorów księgowo-podatkowych, zarejestrowanych i posiadających uprawnienia państwowe.

Instytucje podatkowe

Organem właściwym w sprawach regulacji podatkowych jest Ministerstwo Podatków – Skatteministeriet. Bieżącym egzekwowaniem i kontrolą przestrzegania przepisów podatkowych i celnych zajmuje się Centralny Urząd Podatków i Ceł (Central Customs and Tax Administration), który wraz z 30 regionalnymi jednostkami podatkowo-celnymi stanowi administrację celno-podatkową – SKAT. Obecnie SKAT zatrudnia ok. 5200 osób, z których ok. 800 pracuje w Centralnym Urzędzie Podatków i Ceł.
Nadzór nad prawidłowym stosowaniem ustaw podatkowych pełnią Duńska Rada Orzecznictwa Podatkowego (wydawane dyrektywy i przepisy wykonawcze). Instytucją odwoławczą w zakresie obciążeń podatkowych jest Narodowy Trybunał Podatkowy (National Tax Tribunal).

Podatki bezpośrednie

– podatek od dochodów osób prawnych

Wpływy z podatków od osób prawnych (CIT) stanowią średnio 8% całości wpływów podatkowych w Danii. Ze względu na rosnącą międzynarodową konkurencję w zakresie pozyskiwania inwestycji zagranicznych, Dania na przełomie lat sukcesywnie obniżała wysokość stawek podatkowych od dochodów osób prawnych z 50% do 25%, która również obowiązuje w 2013 r. W ramach ułatwień dla przedsiębiorców zakłada się poczynając od 2014 r., stopniowe obniżanie podatku CIT z 25% na 22% w 2016 r. W opinii wiodących duńskich przedsiębiorców plan rządu pozwoli zahamować negatywny rozwój gospodarczy, a niższy podatek CIT wyhamuje przenoszenie miejsc pracy za granicę i dalszy spadek zatrudnienia w Danii.

Podstawę naliczenia podatku stanowi całkowity dochód firmy, łącznie z dochodem od kapitału. System podatku dochodowego od osób prawnych jest stosowany w jednakowym zakresie wobec spółek akcyjnych i spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, związków spółdzielczych i stowarzyszeń.

System ten jest stosowany także wobec oddziałów i innych stałych przedstawicielstw oraz nieruchomości stanowiących całkowitą lub udziałową własność zagranicznych przedsiębiorstw.

Wszystkie duńskie osoby prawne, jak również oddziały firm zagranicznych, mające stałą siedzibę w Danii, są zobowiązane do rozliczenia podatku dochodowego nie później niż 6 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Możliwe jest przedłużenie terminu złożenia rozliczenia podatkowego przez firmę na podstawie złożonego wniosku.

Dochody osób prawnych w całości podlegają duńskiemu systemowi podatkowemu, jeśli są one podmiotami zarejestrowanymi w Danii lub firmami zagranicznymi, których rzeczywisty zarząd znajduje się w Danii. Całość dochodów (łącznie z dochodami kapitałowymi oraz dochodami z nieruchomości) stałych przedstawicielstw w Danii, prowadzących działalność handlową w imieniu firm zagranicznych nie posiadających siedziby w Danii, podlega opodatkowaniu zgodnie z duńskim systemem podatku dochodowego od osób prawnych.

Dochody zagranicznych oddziałów firm duńskich podlegają opodatkowaniu łącznie z dochodami firmy macierzystej w Danii, aczkolwiek jest możliwe wyłączenie z opodatkowania w Danii dochodów oddziału zagranicznego firmy.

– podatek od dochodów osób fizycznych

Każda osoba fizyczna w wieku powyżej 15 lat oraz osoba poniżej 15 lat, jeśli uzyskuje własny dochód, jest zobowiązana złożyć zeznanie podatkowe za zakończony rok podatkowy w terminie do 1 lipca, jeśli termin ten nie został przedłużony na wniosek zainteresowanej osoby.

Ogólną zasadą jest oddzielne rozliczanie podatku dochodowego przez żonę i męża pozostających w związku małżeńskim. Osoby fizyczne, które w wyniku działalności zarobkowej uzyskują dochody wyłącznie na terytorium Danii, lub nie uzyskują żadnego dochodu, są zobowiązane do złożenia zeznania podatkowego w uproszczonej formie do 1 maja po zakończonym roku podatkowym. Obywatele państw obcych posiadający stałe miejsce pobytu w Danii podlegają tym samym regulacjom podatkowym co obywatele duńscy.

Duński system podatku od dochodów osób fizycznych rozróżnia całkowite i ograniczone zobowiązania podatkowe. Osoba podlegająca całkowitemu obowiązkowi podatkowemu w Danii jest zobowiązana do zapłacenia podatku od wszystkich dochodów, łącznie z dochodami od kapitału, uzyskanymi zarówno w Danii, jak i poza granicami kraju. Natomiast osoba podlegająca ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu opłaca podatek od dochodu uzyskanego tylko w Danii.

Podstawowe kryteria określające całkowity lub ograniczony obowiązek podatkowy to pobyt stały w Danii, okres pobytu, miejsce zatrudnienia, miejsce stałej siedziby pracodawcy, rodzaj uzyskiwanego wynagrodzenia. Obowiązek podatkowy osoby fizycznej wobec duńskiego wymiaru podatkowego wygasa z dniem opuszczenia przez tę osobę terytorium Danii. Obywatelstwo osoby fizycznej nie wpływa na rodzaj posiadanego obowiązku podatkowego.

Wynagrodzenie oraz dochody od kapitału osób fizycznych podlegają progresywnemu opodatkowaniu. Dozwolone odpisy od podstawy opodatkowania nie mogą przekraczać 33% wartości należnego podatku od dochodu w danym roku podatkowym.

Podatek od dochodów osób fizycznych składa się z dwóch części:

– liniowego podatku municypalnego płaconego na rzecz władz lokalnych, określany jest przez każdy z regionów indywidualnie i waha się od 22,7% do 27,8%, a podatek kościelny, który jest opcjonalny, waha się od 0,44% do 1,5%.

– progresywnego podatku płaconego na rzecz skarbu państwa, którego stawka jest uzależniona od wartości uzyskiwanego dochodu:

• 5,64% dla dochodów wyższych od kwoty wolnej od podatku 42.000,- DKK, powiększonych o dochody od kapitału;

• dodatkowo 15% dla dochodów wyższych od kwoty 421.000,- DKK, powiększonych o dochody od kapitału.

Ponadto od dochodów osób fizycznych pobierany jest podatek w wysokości 8% na rzecz funduszu zatrudnienia oraz 6% składka na ubezpieczenie zdrowotne.

Dochody osób fizycznych mogą być obciążone podatkami do poziomu 51,7% ustalonego jako maksymalny. Na każdy okres podatkowy ustalana jest kwota wolna od podatku oraz maksymalny pułap obciążeń podatkowych (vide rysunek s. 60).

Pracownicy zagraniczni nie posiadający stałego miejsca pracy lub nie przebywający w Danii przez okres dłuższy niż 6 miesięcy, są zobowiązani do opodatkowania dochodów uzyskiwanych tylko w Danii. Natomiast pracownicy zagraniczni przebywający w Danii ponad 6 miesięcy podlegają duńskiemu obowiązkowi podatkowemu.

Przy spełnieniu określonych w ustawie warunków pracownicy zagraniczni zatrudnieni czasowo w Danii mogą opodatkować uzyskiwane dochody wg. liniowej stawki 25%, jednak wówczas nie mają zastosowania dopuszczalne odpisy od podstawy opodatkowania.

Obowiązująca stawka 8% podatku od dochodu na fundusz zatrudnienia ma zastosowanie wobec wszystkich pracowników zagranicznych w Danii.

W Danii pobierany jest ponadto podatek od dochodów kapitałowych, tj. od akcji i dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Zyski kapitałowe z tytułu akcji i dywidend są opodatkowane progresywnie w wysokości 27% dla dochodów do 48.300 DKK oraz w wysokości 42% powyżej wspomnianej kwoty.

Podatki pośrednie

– podatek od towarów i usług (VAT)

W Danii obowiązuje jednolita stawka VAT (dun. moms) w wysokości 25%. Obejmuje ona import oraz dostawy towarów i większość usług. Nie ma stawek obniżonych, preferencyjnych czy specjalnych dla wybranych grup towarów. Istnieje natomiast lista towarów i usług zwolnionych z VAT (m.in. opieka zdrowotna i społeczna, edukacja, przewóz osób, działalność ubezpieczeniowa, niektóre operacje finansowe, itp.). Transakcje eksportowe nie są obciążone podatkiem VAT.

Niektóre transakcje były dotychczas wyłączone z opodatkowania VAT. Począwszy od 2011 r. usługi biur turystycznych, obrót nieruchomościami oraz administrowanie nimi są objęte podatkiem VAT.

Wszystkie duńskie firmy, łącznie z oddziałami i przedstawicielstwami firm zagranicznych, dostarczające towary i usługi podlegające podatkowi VAT oraz realizujące roczny obrót o wartości ponad 50.000 DKK (6.720 €), są zobowiązane dokonać wpisu w rejestrze podatkowym i posiadać numer VAT.

Stan prawny na dzień 1 stycznia 2013 r. nie przewiduje minimalnej wartość obrotu firm zagranicznych dla potrzeb rejestracji jako płatnik VAT – oznacza to obowiązek rejestracji VAT wraz z dokonaniem pierwszej transakcji podlegającej podatkowi od towarów i usług w Danii.

Na towary i usługi eksportowane, które podlegają obowiązkowi VAT, stawka jest równa 0%. Oznacza to w praktyce, iż nie należy naliczać VAT przy ich sprzedaży, ale nabywca zachowuje prawo do redukcji VAT przy nabywaniu tych towarów i usług. Firmy nie posiadające w Danii numeru VAT mogą aplikować o zwrot podatku stosownie do VIII oraz XIII Dyrektywy UE.

– podatek akcyzowy

Akcyza (duń. punktafgift) – w różnej wysokości zależnie od towaru, nakładana jest m.in. na: piwo, wino, mocne alkohole, wodę mineralną (z cukrem i bez cukru), tytoń, czekoladę, kawę, herbatę, lody, oraz paliwa. Płatność podatku akcyzowego staje się wymagalna z chwilą sprzedaży towaru końcowemu nabywcy. Ponadto, podatek akcyzowy jest nakładany na olej opałowy, gaz, węgiel, energię elektryczną, w połączeniu z podatkiem od dwutlenku węgla. Podatki te mogą być częściowo odzyskiwane przez firmy.

Od podatku akcyzowego zwolniono określoną grupę specjalnych produktów ropopochodnych, używanych w przemyśle m.in. do produkcji farb oraz lakierów. Produkty takie są objęte rejestracją i kontrolą zgodnie z przepisami podatkowymi dot. produktów ropopochodnych.

– opłaty rejestracyjne samochodów

Dochody podatkowe z tytułu rejestracji pojazdów samochodowych określane są na poziomie 20-25 mld DKK rocznie. Przy zakupie samochodów w Danii pobierane są bardzo wysokie opłaty rejestracyjne, których wartość wynosi 105% od pierwszych 79.000 DKK ceny samochodu z podatkiem VAT łącznie oraz 180% od pozostałej części wartości samochodu. Podatek rejestracyjny opłacany jest jednorazowo na cały okres użytkowania pojazdu w Danii. Oznacza to również, iż kolejny nabywca pojazdu będzie z podatku rejestracyjnego zwolniony.

Warto zaakcentować, iż w Danii nie ma żadnych wyjątków dla samochodów hybrydowych, które również obłożone są pełną akcyzą. Jedynym wyjątkiem są samochody w 100% elektryczne, za które akcyza nie jest pobierana.

Od 2009 do 2013 bardzo często przeprowadzane są połączone akcje policji duńskiej oraz SKAT, mające na celu karanie zagranicznych kierowców posiadających pobyt stały na terenie Danii. W skrajnych przypadkach pojazdy były konfiskowane do czasu uregulowania przez właścicieli należności podatkowych.

W celu uzyskania urzędowego potwierdzenia w zakresie możliwości korzystania z samochodu na polskich numerach rejestracyjnych, należy zwrócić się do SKAT i złożyć wniosek o wydanie zgody SKAT na poruszanie się pojazdem na zagranicznych tablicach rejestracyjnych – wniosek 21.059 E:
(http://www.skat.dk/blanketter/21059E_P216E_0606_ApplicationForMotorVehicleInDenmark.pdf).

Polscy obywatele, planujący pobyt w Danii w okresie od 1 do 3 lat, mają ponadto możliwość zwrócenia się do SKAT z wnioskiem o umożliwienie płacenia podatku rejestracyjnego kwartalnie z góry. Należy przy tym zauważyć, że w powyższym przypadku spłacana jest jedynie część należnego podatku rejestracyjnego – obliczana proporcjonalnie do okresu korzystania z pojazdu na terenie Danii – wniosek 21.036:
(http://www.skat.dk/blanketter/21036.pdf).

– inne podatki pośrednie

Jako podatek pośredni w Danii stosowany jest podatek od listy płac, płacony przez firmy sektora finansowego, fundacje, stowarzyszenia i większość firm nie będących płatnikami VAT; podatek od dochodów funduszy ubezpieczeniowych i powierniczych oraz opłata skarbowa.

Umowy podatkowe Danii

W związku z faktem, iż w duńskim systemie podatkowym stosowana jest zasada dochodu globalnego, Dania zawarła ok. 80 bilateralnych umów podatkowych o unikaniu podwójnego opodatkowania, w formach przewidzianych konwencją OECD.

W stosunkach dwustronnych pomiędzy Polską i Danią obowiązuje Konwencja między RP a Królestwem Danii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z dnia 6 grudnia 2001 r. Ponadto, w dniu 23 października 2003 r. podpisano

Porozumienie między Ministrem Finansów RP a Centralnym Zarządem Ceł i Podatków Królestwa Danii o wzajemnej pomocy administracyjnej w sprawach podatkowych.

W dniu 7 grudnia 2009 r. został podpisany Protokół pomiędzy RP a Królestwem Danii o zmianie Konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania z dnia 6 grudnia 2001 r.

Protokół wprowadził zmianę metody unikania podwójnego opodatkowania w stosunku do dochodów osiąganych przez rezydentów polskich, które na podstawie Konwencji mogą być opodatkowane w Danii. Metody zaliczenia proporcjonalnego została zmieniona na metodę wyłączenia z progresją. Dochody z dywidend, odsetek, należności licencyjnych itp. podlegają nadal metodzie zaliczenia proporcjonalnego.

Źródło: materiały pochodzą ze strony Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Kopenhadze (copenhagen.trade.gov.pl)
Fot: sxc.hu